El Jem

El Jem, nazywany też Al-Dżamm, to miasto we wschodniej części Tunezji, w gubernatorstwie Al-Mahdija. Turystom kojarzy się przede wszystkim ze słynnym amfiteatrem z czasów rzymskiego imperium – jest to trzecia największa na świecie budowla tego typu, wpisana w 1979 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Jak dojechać do El Jem?
Al-Dżamm leży w Sahelu Tunezyjskim, niedaleko wybrzeża, co czyni go bardzo popularnym kierunkiem wycieczek fakultatywnych z nadmorskich kurortów. Z Mahdii do El Jem można dojechać samochodem w ok. 50 min. – obie miejscowości dzieli dystans zaledwie 43 km. Nieco ponad godzinę trwa podróż z Monastyru. Z Sousse i Hammamet do El Jem prowadzi autostrada A1, którą da się dotrzeć na miejsce, odpowiednio, w jedną lub w dwie godziny. Dosyć długa będzie natomiast droga z Djerby, ponieważ w jedną stronę jedzie się prawie 4 godz. Ze stolicy, czyli Tunisu, dojazd do El Jem zajmuje ok. 2,5 godz.
Samochód albo autokar wycieczkowy będzie najszybszym środkiem transportu. Podróż zwykłym busem, który po drodze zatrzymuje się jeszcze na innych przystankach, potrafi zająć nawet 5-6 godz.
Co warto zobaczyć w El Jem?
El Jem to przede wszystkim starożytny amfiteatr, wybudowany na początku III wieku n.e. To jeden z najbardziej imponujących zabytków na terenie Afryki Północnej, świetnie zachowany, a pod względem rozmiarów ustępujący jedynie Koloseum w Rzymie oraz amfiteatrowi w Weronie.
Inaczej niż większość takich obiektów, amfiteatr El Jem stoi na otwartej przestrzeni. Był w stanie pomieścić nawet 35 tys. widzów. Zbudowano go na planie elipsy o obwodzie 427 metrów, a potrzebny budulec pochodził z oddalonych o 30 km kamieniołomów w Sulectum. Widownia amfiteatru wznosi się na wysokość 36 m. Zaopatrzenie w wodę zapewniał podziemny akwedukt.
Amfiteatr w El Jem nie służył wyłącznie rozrywce i walkom gladiatorów – budowlę wielokrotnie wykorzystywano do celów obronnych. Obecnie odbywają się tutaj koncerty oraz inne wydarzenia kulturalne, a sporadycznie kręcone są filmy.
Jak zwiedzać El Jem?
Turyści mogą podziwiać amfiteatr nie tylko z zewnątrz. Trasy spacerowe biegną wzdłuż kilku kondygnacji i oczywiście największe wrażenie robią widoki ze szczytu budowli. Najlepiej zachowała się ściana południowa, z rzędami oryginalnych siedzeń i fragmentami marmurowych murów. Przy bramie wejściowej zrekonstruowano część amfiteatru, przywracając mu pierwotny wygląd. Wolno też wejść do podziemnych, długich korytarzy, którymi przemieszczali się gladiatorzy oraz dzikie zwierzęta wypuszczane na arenę.
W muzeum w El Jem znajdują się piękne mozaiki z czasów rzymskich, przedstawiające sceny walk. Godne polecenia są także ruiny mniejszego amfiteatru stojącego w pobliżu oraz rzymskie wille.
Kiedy pojechać do El Jem?
Amfiteatr pozostaje otwarty dla turystów przez cały rok, ale ze względu na ogromne zainteresowanie, do El Jem warto się wybrać poza sezonem, późną jesienią albo wczesną wiosną. Trzeba też wziąć pod uwagę warunki pogodowe – latem w El Jem jest naprawdę upalnie, dlatego na zwiedzanie najlepiej przyjechać rano, zaraz po otwarciu.
W wakacje do amfiteatru można wejść już o 7:30, w okresie od 16 października do 31 marca zabytek jest otwarty od godz. 8:00. Zwiedzanie kończy się o godz. 17:00, latem o godz. 18:00.
Ile kosztuje wyjazd do El Jem?
Turyści odwiedzają El Jem najczęściej w ramach wycieczek fakultatywnych. Wyprawa może obejmować tylko amfiteatr oraz jego najbliższe okolice, lub łączy się ze zwiedzaniem np. Kairuanu, Monastiru albo Sousse. Cena wycieczki zależy od operatora i oferowanych atrakcji, ale średnio taki wyjazd kosztuje 50-60 euro od osoby. Dłuższe wyprawy z nocowaniem i pobytem na pustyni to wydatek rzędu ok. 120-140 euro.